Doğu Anadolu Bölgesi’nde yaşanan kuraklık ,yem fiyatlarını derinden etkiledi. Büyükbaş ve küçükbaş hayvancılığın merkezlerinden biri olan Van’da esnaflar satış yapamadıklarını söylüyor. Fiyatların oldukça arttığını dile getiren esnaflar, bunu yaşanan kuraklığa ve maliyetlerin artmasına bağlıyor.
Zafer Avnaş / VAN
Doğu Anadolu’da son 50 yılın en kurak sezonu oldu. Mera ve yaylalarda otlak alanların azalmasıyla hayvanlar kışın 5-6 ay da içeride bakılmaya başlandı Kuraklıktan dolayı en zor yılını yaşayan besiciler , araziden yeterli düzeyde yem üretiminden mahsul alamadı. Şu sıralar, buğday kg fiyatı 2 TL’den 10 TL’ye çıktı. Arpa kg fiyatı ise 8 TL’yi buldu. Un fiyatı ise 130 TL’den 500 TL’ye dayanmış durumda. Kuraklığa bağlı olarak üretimde yaşanan düşüş ve maliyetlerin artması bu tabloyu ortaya çıkaran en başat nedenlerden. Çoğu çiftçi ya ektiğini ürünü geri alamıyor ya da arazini boş bırakıyor. Bu durumun, yaşanan krizi önümüzdeki yıllarda derinleştireceği belirtiliyor.
Kuraklık, üretimi yarı yarıya etkiledi
Yaşanan durumu Van’da yem ürünleri satan esnaflarla konuştuk. Üretimin azaldığını belirten esnaflar bununla paralel olarak fiyatların arttığını dile getirdi. İlk olarak Hakan Günay isimli esnaf, artan maliyetleri kuraklığa bağlıyor ve şöyle devam ediyor: ‘’ 2004 yılından beri bu işi yapıyorum. İşler şimdiye kadar çok iyiydi. Bu sene ne yağmur yağdı, ne kar yağdı. Kar yağışı olmayınca buğday ,arpa veya mısır bütün ekinler soğuk aldı. Üretimde yüzde 50-60 bir etkilenme oldu. Üretim olmayınca fiyatlar yükseldi. Gübre fiyatı geçtiğimiz yıl 300 TL dolaylarında iken bu sene 1000 TL’yi buldu. Yine mazot 7 TL’den 27 TL’ye kadar çıktı. ‘’
Hakan Günay- esnaf
‘’ Yüz dönüm ektiğini söyleyen yurttaş, gübre mazot gibi giderlerini hatırlattı ve kar da yağmayınca verimin iyice düşeceğini dile getirdi. Bu ikim durum köylüyü etkiliyor. ‘’ sözlerine yer veren Günay, önümüzdeki yılların bu yıllardan daha kötü olacağını savundu.
Köylü ekemiyor: Kuraklık ve maliyetler
Oğuz Güney isimli bir başka esnaf da , köylünün ekemediğini dile getiriyor. Güney, hala yağışın olmamasının mevcut sorunları daha çok arttıracağını düşünüyor: ‘’Geçen yıl bir torba un 130 TL iken bu yıl 480 TL’ye çıktı. Köylü ekemiyor, hem kuraklık hem de fiyatlardan dolayı. Bizim de alıcının da alım gücü düşüyor. Tedirginiz çünkü daha kötü günler bekliyor bizi. Artık ürün hiç gelmeyebilir. Kışın ortasındayız hala kar yok. Ekimi ciddi bir şekilde etkileyecek bu. Tarlayı etkileyen şey sofrayı da etkileyecek. Bazı ürünleri temin edemiyoruz. Daha önce çiftçiden aldığımız ürünü stokçudan almak zorunda kalıyorsun. Çoğu ürün tarlada, fabrikada yok. Bu büyük esnafa gidiyorsun. Umarım fiyatlar düşer. ‘’
Oğuz Güney- esnaf
