EKOLOJİ HABER- Son aylarda Van’da sık sık yaşanan artı depremler sonrası Prof. Dr. Naci Görür’ün ‘Bölge görece daha da sıkıştı’ açıklaması kentte endişe yarattı. Van’da olası depremde yaşanacak sorunlara dair konuşan Dİ-KENT yönetim Kurulu üyesi İsa Şen,“Bu gün Van’da yine bir deprem olursa yerel yönetimlerce hazırlanmış bir afet senaryosu bile hazır değil. Hangi yapıların yıkılacağı, onarılacağı ile ilgili herhangi bir çalışma yok” bilgisini paylaştı.
Özel Haber: Şehriban Abi
Van’da 10 Ekim’de üç dakika arayla merkez üssü Tuşba ilçesi olan 3.4 ve 3.5 büyüklüğünde iki deprem yaşandı. Bu depremlerden 10 gün sonra yine Tuşba’da 3.7 ve 4.1 büyüklüğünde iki deprem daha meydana geldi. Depremlerin 23 Ekim 2011’de yaşadığımız 7.2 büyüklüğündeki depremin yıldönümünde, Dirençli Kentler (Dİ-KENT) ‘Van depreme hazır mı?’ başlıklı bir panel düzenledi. Kamu Emekçileri Sendikası (KESK) salonunda bir çok kişiyle bir araya gelinen panelde Van’ın yapısal sorunları ele alındı.
Dİ-KENT yönetim kurulu üyesi İse Şen, olası bir depremde Van’da yaşanacak sorunlara dair Ekoloji Haber’e konuştu.
‘Van’ı depreme hazır hale getirmek doğru planlan ve mühendislik hizmeti şart’
Geçmişe dönüp bakıldığında Van’da 35 yıllık periyodlar ile depremin gerçekleştiğini söyleyen Şen, buna karşı neler yapılması gerektiği yönünde şunları söyledi; “O nedenle bütün çalışmalarımızı, imar ve yapılarımızı buna göre planlamamız gerekiyor. Van’da 201 bin yapının içerisindeki yaklaşık 190 bin tanesinin yapı sınıfı yani depreme dayanıklılığı bilinmiyor. Ayrıca 2011 depreminden sonra ağır hasarlı veya orta hasarlı olup sonradan ağır hasarlıya dönüşen kaç tane yapının yıkılıp yıkılmadığını bilmiyoruz. Yeni yapılarda mühendislik hizmetinin alımının ne kadar önemli olduğunu biliyoruz. 6 Şubat depreminde şunu gördük mühendislik hizmeti alan yapıların yıkılma oranı yüzde 2 bile değil. Bu bize mühendislik hizmetinin ne kadar önemli olduğu, kaçak yapılaşmanın önüne ne kadar geçebildiğimizin önemi ile ilgili bir durumdur. O nedenle bir kenti depreme hazır hale getirmek doğru planlama ve mühendislik hizmetinin alımıyla ilgilidir.”
Bir yerde yapı yapılacaksa burada rehberin belediyelerce verilen imar izni olduğunu hatırlatan Şen, “Ona göre mühendislik hizmeti alırsınız, ilgili idarece ruhsatını alır ve yapı denetim ile kontrolünü yaparsınız. Size verilen imar durumuna uymak zorundasınız. Doğru olan şey yerel yönetimlerin bu planlama çerçevesinde stratejilerini oluşturma çabasıdır. Planlama ve strateji oluşturulmayınca elde ettiğimiz ürün kent için riskli hale gelebilir” uyarısında bulundu.
‘Seçilmiş belediyeler olmadığı için halk ve STK ayağında kopuk yerel yönetimler var’
Dirençli kentler olarak Türkiye’de ilk Sivil Toplum Kuruluş oluşumu içerisine girdiklerini ifade eden Şen, “Bizim stratejimiz kentin stresten kurtarmak için yerel yönetimler, STK ve Halk ile ortak çalışmalarla bilgilendirme çalışması. Ancak seçilmiş belediyeler olmadığı için halk ve STK ayağından kopuk yerel yönetimler var. Dolayısıyla henüz yerel yönetimler ile ortaklaşma becerisine varmış durumda değiliz. Dirençli kentler dünya literatürüne henüz on yıldır girmiş bir kavram o nedenle henüz kendimizi tanıtmak ve amaçlarımızı aktarmak gibi planlamalarımız ve çalışmalarımız var. Kentin ihtiyaçları bakımından yeni teknoloji ve çalışma yöntemlerini aktaracağız. Zamanı geldiğinde yerel yönetimlerle istişare ederek ortak çalışmalar geliştireceğiz. Burada tercihimiz seçilmiş belediyeler, meclisi ve halk ile bu işi yürütmektir” ifadelerine yer verdi.
‘Kentin risk haritalarını ortaya çıkartmak istiyoruz’
Kentin risk haritalarını ortaya çıkarmak istediklerini dile getiren Şen son olarak, “Kentin zemin yapısının nerelerde düşük nerelerde yüksek olduğu, fay hatlarının hangi bölgede olduğu, kaya zeminlerinin nerelerde olduğu ve hangisinin en az riskli olduğunu halk STK ve yerel yönetimlerin iş birliği ile belirlenip kentin imar ve gelişim politikalarının o taraflara kaydırılması taraftarıyız. Vatandaşın bu aşamada yapabileceği şey bilinçlenme ve yatırım yapacağı alanı ona göre seçmektir” dedi.
