EKOLOJİ HABER – ÖZEL Van’ın merkez Edremit ilçesinde Van Gölü’nün kıyısında bulunan Van Çimento Fabrikası tahribatla gündem olmaya devam ediyor. Kıyıdan en az 150 metre uzak olması gerekirken Kıyı Kanunu’nu ihlal edilerek kıyının sıfır noktasında kurulduğu belirtilen fabrikanın, 1970’lı yıllardan beri gölde ve çevrede büyük tahribatlar yaptığı biliniyor.
Mahalle sakinleri ve kentteki kurumların Edremit sahiline çok yakın bir mesafede kurulan fabrikanın faaliyetlerinin durdurulması ve tahliye edilmesine dönük talepleri sürüyor. Son olarak HDP Van Milletvekili Muazzez Orhan, konuyu meclis gündemine taşıdı.
Halkların Demokratik Partisi (HDP) Van Milletvekili Muazzez Orhan Işık, konuyla ilgili Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum’a soru önergesi verdi. Fabrikanın yarattığı tahribatların denetlenmesine dikkat çeken Orhan, “Buna ilaveten çimento fabrikasının dışarıdan gözle görünen dumanı ve fabrikaya yakın bölgelerde gölde oluşan renk değişikliği kirletmeye ilişkin denetimlerin yapılıp yapılmadığına dair kamuoyunda kaygıya yol açmıştır. Kurulduğu yıllara göre artık yerleşim yerleri içinde kalan fabrikanın hem etraftaki hanelerde yaşayan yurttaşların hem de fabrikada bizzat çalışan işçilerin sağlığı için denetlenmesi gerekmektedir” ifadelerini kullandı.
“Fabrikadan çevreye pis kokuların yayıldığı, etraftaki yerleşim yerlerinin, bitki dokusunun fabrika kirliliğinden olumsuz etkilendiği ifade edilmektedir. Kirlilik sorunu sadece çevresel ve ekolojik bir sorun değil aynı zamanda işçi sağlığı ve güvenliği açısından da önemli bir sorun olarak görülmelidir” sözlerine yer veren Orhan, fabrikadaki filtre yapısının da yeterli olmadığını kaydetti.
‘
HDP’li Orhan şu sözlerle devam etti: “Bu yapıdaki işletmelerin kurulmadan önce çok ciddi çevresel etki değerlendirilmesinin yapılması, kurulacağı alanın ekolojik-yıkım etkisi en az olacak şekilde belirlenmesi, kurulduktan sonra da takip ve denetimlerinin etkili bir şekilde yapılması gereklidir. Van Gölü gibi tarihi ve doğal bir değerin dönemsel ticari hesaplar ve geçici rant yaklaşımıyla tüketilmemesi, tüm kirletici faktörlere karşı gerekli tedbirlerin alınması zorunlu bir durumdur. Başta Van Çimento fabrikası olmak üzere sahil bandındaki tüm işletmelerin kirletici etkilerini ortadan kaldıracak tedbirlerin alınması lazımdır”
Orhan, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum’a cevaplaması üzere şu soruları sordu:
“* Edremit ilçesindeki Van Çimento Fabrikasının çevresel etki değerlendirmesi yapılmış mıdır? Yapılmamış ise mevcut üretim sürecinin olumsuz etkilerini tespit etmek ve önlemek amacıyla hangi tedbirler alınmaktadır?
* Edremit ilçesindeki çimento fabrikasının hava filtreleri nasıl denetlenmektedir? Buradaki üretimin hava kirliliğe etkisi nedir? Fabrikanın neden olduğu kirliliğini önlemek amacıyla hangi tedbirler alınmaktadır?
* Çimento fabrikasının kıyı kanununa uygunsuzluğu konusunda bakanlığınızın yaptığı bir inceleme mevcut mudur?
* Çimento fabrikasına yakın sahil bandında bir kilometre kareye yakın göl yüzeyindeki kirliliğin nedeni çimento fabrikasının atıkları mıdır? Bu kirletmeye neden izin verilmektedir? Bu kirletmenin neden olduğu ekolojik ve çevresel sorunlar üzerine bakanlığınızın yaptırdığı bir inceleme, araştırma ve denetim raporu mevcut mudur?
* Çimento fabrikasında çalışanların ve yakın bölgede yaşayan yurttaşların çimento fabrikasından kaynaklı atık ve yoğun hava kirliliği yoğun maruz bırakılması nedeniyle bu kişilerde ortaya çıkan sağlık sorunlarına dair bir tarama yapılmış mıdır? Hem çalışanların hem de çevrede yaşayan yurttaşların yaşam ve sağlık haklarının korunması amacıyla alınan tedbirler nelerdir?
* Yerleşim yerlerinin içinde kalan fabrikanın taşınması veya çevresel/ekolojik riskler nedeniyle üretimin durdurulması planlanmakta mıdır?”
