EKOLOJİ HABER- 6 Şubat Kahramanmaraş merkezli depremler 11 ilde yaşayan 9 milyondan fazla insanı, 4 milyonu okul çağında olan yaklaşık 5 milyon çocuğu doğrudan etkiledi. Birleşmiş Milletler İnsani Yardım Koordinasyon Ofisi’nin (OCHA) raporuna göre, 2,7 milyon kişi evlerinden ayrılarak yer değiştirmek zorunda kaldı. Depremden etkilenen bölgede eğitim, 10 ilin depremden etkilenme durumlarına göre kademelendirilerek 1 Mart’tan itibaren başlatıldı. Depremde en fazla yıkımın ve can kaybının yaşandığı illerden Hatay’da ilk olarak 27 Mart’ta yedi ilçede, 24 Nisan’da ise kentin tüm ilçelerinde eğitime başlandı. Ancak öğretmen ve öğrencilerin yaşadığı sorunlar ve öğrencilerin çeşitli nedenlerle okula gidememesi, eğitimin verimli bir şekilde sürmesini önemli ölçüde etkiledi.
Munzur Press’te yer alan haberde Eğitim İzleme Raporu 2023 (EİR 2023)’e göre Hatay’da depremden önce 14 bin 724 olan derslik sayısı 8 bin 45’e düştü. Yani depremin eğitim ortamlarına etkisinin en büyük olduğu il Hatay’da dersliklerin yüzde 45,4’ü kullanılmaz hâle geldi. Depremden önce 434 bin 446 öğrencinin olduğu kentte, İl Millî Eğitim Müdürlüğü’nün paylaştığı bilgilere göre, deprem sonrasında yaşanan göçle birlikte Haziran 2023’te öğrenci sayısı 313 bine kadar düştü. Hatay’da 2023-2024 eğitim-öğretim yılı ise 1100 okulda başladı. 420 okul onarıldı. Kentten göç edenlerden bazılarının geri dönmesiyle birlikte öğrenci sayısı 400 bine yükseldi.
İsminin açıklanmasını istemeyen bir eğitimci Kumlu’da yaşanan sorunları şöyle özetledi; “Hatay’ın Kumlu Nene Hatun Anaokulu depreme hiç bir hasar almadı. Yemek salonu, sinema salonu olan güzel bir okuldu. Depremin ardından okul bahçesine konteynırlar geldi. İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü anaokulu kendi idari binası olarak kullanmaya başladı.”
“Hatay Kumlu Kırcaoğlu İlk Ortaokulu’nda 4-5 yaşları için yine bir ana sınıfı var ancak burası da depremde hasar almadı. Okul müdürü depremden sonra ana sınıfını lojman yaptı. Hatay Kumlu Doğu Ayrancı İlkokulu bu okulda güçlendirme yok. 300 bin TL ödenek ayırıyor. Kapı pencere boyanıyor, kamera takılıyor. Okul az hasarlı tespit edilmiş. 24 Nisan 2024 tarihinde Hatay valiliği tarafından okula yıkım kararı veriliyor. Yıkım kararı verilmesine rağmen eğitim öğretime devam ediyor. Okul 14 Haziran’dan okul bitmesinin ardından yıkılıyor.
Kumlu’da yaşananları anlatmaya devam eden eğitimci, “Hatay Kumlu Kelli İlkokulu’nda ana sınıfı var. Ana sınıfı depremde hasar almadı. 2023-2024 eğitim öğretim yılında öğrenciler yasal hakları olan sınıfa girmedi, ana sıfırı yine lojmana çevrildi. Çocuklar ise okul içinde kimyasalların olduğu rutubetli bakımsız güneş ışığını yeterince almayan lojmana nakledildiler. 30 metrekare alana 24 öğrenci yerleştirdiler. Kelli ile ilgili olan kısım Milli Bakınlığına iletildi. İl Milli Eğitim Müdürlüğü ise teftiş edeceğini söyledi”
Hizam Hasırcı ise Hatay’daki eğitim tablosunu şöyle özetledi:
“Depremin üzerinden yirmi bir ay geçti, bu süre zarfında az hasarlı, orta hasarlı okulların onarımı yapılmadığı gibi yeni okul yapılmadı. Hatay Valisi bütün okullar yapılmış gibi gösteriyor ama ortada yapılmış bir okul yok. Hatay’da depremde her üç okuldan biri hasar gördü, 1604 okulun 210’u yıkıldı. Özellikle Defne ve Antakya ilçelerinde okul ve derslik sorunu devam ediyor. Deprem sonrası 180 okul orta hasarlı iken bunların 141’i için güçlendirme kararı alınmıştı ancak bu konuda ciddi bir çalışma göremedik. Çünkü hala eğitim-öğretim konteyner okullarında devam ediyor, hatta öğrencilerin üçte ikisi konteyner okullarında veya iki-üç okulun olduğu aynı binada eğitim görmekte. Sınıfların mevcudu ortalama 40 kişilik.”
