EKOLOJİ HABER- Kocaeli Büyükşehir Belediyesi Çevre Koruma ve Kontrol Dairesi Başkanlığı’na bağlı ekipler, müsilaj benzeri tabakalardan numune alarak incelenmesi amacıyla TÜBİTAK-MAM’a gönderdi.Kocaeli Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Biyoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Halim Aytekin Ergül, Marmara Denizi’nde müsilaj tehlikesinin devam ettiğini söyledi. Aytekin, kapsamlı tedbirler ile müsilaj tehlikesinin giderilebileceğini anlattı.
Müsilajın oluşumu ile ilgili konuşan Prof. Dr. Ergül, şunları söyledi:”Marmara Denizi’nde potansiyel olarak müsilaj oluşumuna neden olan organizmaların ve bu organizmaların müsilaj oluşturmak için kullandığı ham maddelerin hala var olduğunu söyleyebiliriz. Miktarlarının da yine yüksek olduklarını görüyoruz. Dolayısıyla da müsilaj ile ilgili potansiyel tehlike ya da müsilaj oluşur mu? Evet, oluşabilir. Bunun bir süreç olduğunu, bu konuyla ilgili ya da müsilaj oluşumunun giderilmesinin ancak kapsamlı tedbirlerle mümkün olduğunu uzun süre bilim insanları kamuoyunda tartıştılar.
Dolayısıyla da bunun gereklerini yerine getirmek lazım. Özellikle azot ve fosfor içeren deşarjları, atık suları mümkün olduğu kadar ileri düzeyde arıtarak denize vermek lazım. Bununla ilgili çabalar var ancak sonuç vermesi için yıllar geçmesi lazım. Dolayısıyla da bu sürecin başlangıcındayız ve müsilaj oluşumuyla ilgili süreçleri önümüzdeki dönemde de görme olasılığı var.”
Prof. Dr. Ergül, Başiskele ilçesindeki Seymen Sahili’nde görülen tabakalar hakkında, şöyle konuştu:”Marmara Denizi’nde yer yer rastladığımız müsilaj oluşumları ve birikimleri henüz çok yoğun halde değiller. Muhtemelen akıntıların sürüklemiş olduğu ve yoğunlaştırdığı birikimler. O şekilde görünür hale geliyorlar. Bunların potansiyel olarak oluşumları mümkün ama fizikokimyasal koşulların uygun olması lazım, atmosferik koşulların, hava sıcaklığının, su sıcaklığının uygun olması lazım. Çok sıcağı sevmiyorlar. Dolayısıyla da yaz mevsiminde ilerleyen dönemlerde azalmalarını bekleriz. Ancak Marmara Denizi potansiyel olarak bu üretimi yapabilecek ham maddeyi taşıyor.”
“Başka denizlerde de görülebilir mi?” sorusuna da yanıt veren Prof. Dr. Ergül, “Evet, olabilir. Çünkü vaktiyle Adriyatik’te uzun süre, yıllarca süren bir tehlike olarak, bilim insanlarının çözüm aradığı bir süreçti. Dolayısıyla yeterli ham maddenin bulunması durumunda Ege Denizi’nde de Karadeniz’de de rastlanabilir. O bakımdan tedbirli olmak lazım.”
‘TEHLİKE GEÇMİŞ DEĞİL’
Prof. Ergül, müsilaj ile mücadelede önerilerini de sıraladı:
“Özellikle atık su arıtımıyla ilgili süreçlerin, ileri teknolojilerin geliştirilmesi lazım. Nüfus yoğunluğu burada bir başka engel. Tabii Marmara Denizi’nin etrafında yaklaşık olarak 25 milyon insan yaşıyor. Bunların deşarjlarının yanı sıra ilave olarak tarımsal atıklar, belki endüstriyi de dahil edebiliriz; Marmara, bunların hepsinin buluştuğu küçük bir iç deniz. Dolayısıyla da bu atık yükünü kaldırmakta zorlandığını hepimizin çok bariz olarak 2021’de yaşanan oluşumda gördük. O bakımdan iyileştirmeyle ilgili verilen mücadelelere, çabalara herkesin destek olması gerekiyor. Bunların artırılarak sürdürülmesi gerekir ama bu süreç içerisinde dikkati elden bırakmamak lazım; tedbirli olunması lazım. Çünkü tehlike geçmiş değil.”
‘MÜSİLAJ GÖZLE GÖRMESEK DE AZ YA DA ÇOK VAR’
Prof. Dr. Ergül, “Gözle görülür hale gelmeden evvelki süreçte müsilaj mutlaka oluşuyor. Çünkü temelinde bunlar, tek hücreli fitoplankton adı verilen organizmaların oluşturduğu salgılar. Ancak yoğunlaştığında görülür hale gelebiliyor ama; bu doğal olarak ekosistemde gözle görmesek de az ya da çok var. Belki sadece yüzeyde olduğu zaman bunu fark ediyoruz fakat derinlere indiğinizde benzer oluşumları görüyorsunuz. Akıntıların etkisiyle sürüklendikleri zaman, belirli bir bölgede yoğunlaştığında müsilajı görebiliyoruz ama elbette bunun çok daha az derişik halde denizde bulunuyor olması mümkün. O bakımdan tedbiri elden bırakmamak lazım. Özellikle oksijenli yüzey tabakadaki fitoplanktonun aktif olduğu, ışık da alan bölgede 20 metre derinliğe kadar, bazen daha derinlerde oluşum sürekli söz konusu” dedi.
DHA
